Książka Zasady tworzenia rozkładów jazdy w komunikacji lokalnej

Podręcznik dedykowany dla organizatorów, operatorów i przewoźników publicznego transportu drogowego w komunikacji miejskiej i aglomeracyjnej oraz podmiotom opracowującym plany transportowe dla poszczególnych gmin, powiatów i województw.

Niniejszy podręcznik dedykowany jest:

• podmiotom zajmującym się organizacją transportu miejskiego i gminnego (regionalnego),
• pracownikom organizatora i operatora w publicznym transporcie zbiorowym,
• osobom zarządzającym transportem w rozumieniu ustawy o transporcie drogowym,
• planistom odpowiedzialnym za politykę kadrową dla grup prowadzących pojazdy,
• osobom tworzącym rozkłady jazdy na potrzeby linii komercyjnych,
• przewoźnikom, którzy zamierzają realizować przewozy niebędące przewozami o charterze użyteczności publicznej,
• podmiotom opracowującym plany transportowe dla poszczególnych gmin, powiatów i województw.
• podmiotom przygotowującym wnioski o dofinansowanie zadań związanych z rozwojem komunikacji miejskiej ze środków Unii Europejskiej,
• studentom kierunków związanych z transportem i logistyką.

Stan prawny: 1 czerwca 2022 roku.

Spis treści:

ROZDZIAŁ I - PODSTAWY PRAWNE KOMUNIKACJI PUBLICZNEJ - s. 9

Definicja usług publicznych i użyteczności publicznej - s. 9

Komunikacja publiczna w Unii Europejskiej - s. 9

Etapy integracji transportu pasażerskiego w Unii Europejskiej - s. 9

Nowy stan prawny w Unii Europejskiej w zakresie publicznego transportu zbiorowego - s. 17

Komunikacja publiczna w kraju - s. 20

Stan prawny krajowego transportu publicznego do 2017 roku - s. 20

Nowe rozwiązania w zakresie w zakresie komunikacji pasażerskiej wg ustawy o publicznym transporcie zbiorowym - s. 22

Informacje ogólne i definicje - s. 22

Organizacja i zarządzanie transportem zbiorowym użyteczności  publicznej - s. 28

Zadania organizatorów transportu zbiorowego użyteczności publicznej - s. 28

Tryby wyboru operatorów transportu zbiorowego użyteczności publicznej - s. 32

Organizacja i zarządzanie transportem zbiorowym niemającym statusu użyteczności publicznej - s. 35

Centralna ewidencja przewoźników - s. 37

Zarządzanie publicznym transportem drogowym - s. 38

Funkcjonowanie publicznego transportu zbiorowego - s. 39

Finansowanie publicznego o charakterze użyteczności publicznej - s. 40

Ekologiczność i energochłonność transportu - s. 41

Ustalanie rekompensaty w transporcie użyteczności publicznej - s. 43

Plan zrównoważonego rozwoju transportu - s. 48

Źródła finansowania komunikacji publicznej - s. 56

ROZDZIAŁ II - SYSTEM KOMUNIKACJI PUBLICZNEJ - s. 58

Pojęcie systemu komunikacji zbiorowej - s. 58

Rodzaje systemów komunikacyjnych - s. 58

Modele funkcjonowania komunikacji publicznej - s. 60

Elementy systemu komunikacji zbiorowej - s. 62

Linia komunikacyjna - s. 64

Podział linii ze względu na obsługę przystanków - s. 64

Linie zwykłe - s. 67

Linie przyspieszone - s. 67

Linie pospieszne - s. 68

Linie ekspresowe - s. 69

Podział linii ze względu na okresy kursowania - s. 70

Linie stałe dzienne - s. 71

Linie okresowe dzienne - s. 71

Linie nocne - s. 75

Linie sezonowe, okolicznościowe i specjalne - s. 77

Wyjątki w kursowaniu dla określonych dni w ciągu roku - s. 82

Podział linii ze względu na zasięg trasy - s. 85

Linie miejskie - s. 86

Linie aglomeracyjne - s. 88

Linie międzygminne (lokalne) - s. 92

Podział linii ze względu na ich zasięg - s. 95

Kursy komunikacyjne - s. 96

Rodzaje kursów komunikacyjnych - s. 96

Kursy handlowe - s. 97

Warianty podstawowe kursów wahadłowych - s. 98

Linie i kursy okrężne - s. 101

Wjazdy kieszeniowe - s. 104

Kursy łączone między dwoma liniami - s. 109

Kursy dojazdowe i zjazdowe - s. 112

Kursy łączące linie w ramach brygad wieloliniowych - s. 116

Znaczenie zajezdni w rozkładzie jazdy - s. 119

Parametry sieci komunikacyjnej - s. 123

Infrastruktura komunikacyjna - s. 124

Liniowa infrastruktura komunikacyjna - s. 124

Liniowa drogowa infrastruktura komunikacyjna - s. 124

Liniowa szynowa infrastruktura komunikacyjna - s. 126

Punktowa infrastruktura komunikacyjna - s. 126

Środki transportowe - s. 131

Drogowe środki transportu publicznego - s. 131

Autobusy - s. 131

Trolejbusy - s. 137

Szynowe środki transportu miejskiego - s. 137

Tramwaje - s. 138

Kolej miejska i aglomeracyjna - s. 141

Jakość komunikacji zbiorowej - s. 143

Projektowanie układów komunikacyjnych - s. 144

Rola informacji w komunikacji publicznej - s. 145

ROZDZIAŁ III - PRZYGOTOWANIA DO BUDOWY ROZKŁADU JAZDY - s. 147

Rozpoznanie zagadnienia - s. 147

Przyczyny budowania rozkładu jazdy - s. 148

Nowa linia komunikacyjna - s. 149

Modyfikacja istniejącej linii komunikacyjnej - s. 151

Zmiana trasy uwarunkowana czynnikami zewnętrznymi - s. 151

Zapotrzebowanie na przewozy - s. 155

Badanie potoków pasażerskich - s. 155

Potencjalne grupy pasażerów - s. 164

Analizy demograficzne - s. 171

Miejsca obsługi pasażerów oraz postojów technicznych - s. 1731

Wyznaczanie przebiegu linii komunikacyjnej - s. 196

Linie o charakterze użyteczności publicznej - s. 196

Linie komercyjne - s. 201

Przewozy komercyjne regularne - s. 202

Przewozy komercyjne regularne specjalne - s. 206

Rozpoznanie terenowe - s. 211

Drogi szynowe - tramwaje - s. 211

Drogi kołowe - autobusy - s. 212

Istota porozumień międzygminnych i związków transportowych - s. 214

Analiza rentowności linii komunikacyjnych - s. 218

Układy kursów autobusowych - s. 219

Pojęcie prędkości w komunikacji publicznej - s. 220

Rodzaje prędkości w komunikacji publicznej - s. 220

Prędkości jazdy występujące w komunikacji miejskiej - s. 229

Czasy przejazdów na liniach komunikacyjnych - s. 235

Czynniki wpływające na wyznaczanie czasów przejazdu - s. 235

Czynniki stałe - s. 237

Czynniki zmienne - s. 255

Czasy przejazdu na linii komunikacyjnej - s. 271

Wyznaczanie czasów przejazdu - s. 271

Odchylenia od czasów przejazdów w komunikacji miejskiej - s. 272

Stosowanie wyjątków w czasach przejazdu - s. 272

Rozwiązania szczególne w wyznaczaniu czasów przewozu - s. 279

Zerowy czas przejazdu pomiędzy przystankami - s. 279

Różnicowanie czasów przejazdów pomiędzy przystankami dla różnych kategorii linii - s. 281

Wydłużenie czasu przejazdu pomiędzy przedostatnim przystankiem a krańcówką - s. 282

Buforowanie czasów w przypadku połączeń z konieczną przesiadką - s. 286

Czasy przejazdów pomiędzy słupkami przystankowymi tego samego zespołu przystankowego - s. 287

Lokalne ograniczenia prędkości, a rozkład jazdy - s. 287

Czas postojów na liniach komunikacyjnych - s. 289

Układ trasy a taryfa przewozowa - s. 289

ROZDZIAŁ IV - BUDOWANIE ROZKŁADU JAZDY - s. 294

Wyznaczenie zapotrzebowania na przewóz - s. 295

Taktowanie częstości i częstotliwości linii komunikacyjnej - s. 296

Uwarunkowania prawne w konstrukcji rozkładu jazdy - s. 302

Uzgodnienia korzystania z przystanków i dworców - s. 303

Zastosowanie ustawy o czasie pracy kierowców - s. 303

Wyznaczanie czasów buforowych - s. 316

Układanie szczegółowego rozkładu jazdy - s. 324

Klasyfikacja zadań transportowych (brygad) - s. 337

Typy zadań (brygad) transportowych - s. 337

Brygada całodzienna - s. 337

Brygada całodzienna ze skróconymi godzinami kursowania - s. 338

Brygada szczytowa dla szczytu porannego - s. 338

Brygada szczytowa dla szczytu popołudniowego - s. 339

Brygada dzienna jednozmianowa - s. 340

Brygada jednozmianowa poranna - s. 340

Brygada jednozmianowa popołudniowa - s. 341

Brygada jednozmianowa wieczorna - s. 341

Brygada nocna - s. 342

Organizacja pracy zadań (brygad) transportowych - s. 342

Przydział taboru do zadań przewozowych - s. 342

Optymalizacja organizacji pracy taboru i kierowców - s. 351

Nomenklatura zadań transportowych - s. 359

Podział służb, miejsce zmian i harmonogramy pracy kierowców - s. 367

Rozkład jazdy w różnych typach dni ruchowych - s. 378

Rozkłady jazdy dla przewozów regularnych specjalnych - s. 380

Szczegółowe uwarunkowania w tworzeniu rozkładu jazdy - s. 383

Odcinki jednotorowe w komunikacji tramwajowej - s. 384

Odcinki dróg o nienormatywnej szerokości - s. 387

Rozkład jazdy komunikacji zastępczej na przykładzie autobusu za tramwaj - s. 391

Rozkład jazdy pojedynczej linii w sieci komunikacyjnej - s. 399

Powiązania między liniami komunikacyjnymi - s. 399

Kształt połączenia przesiadkowego - s. 403

Czas oczekiwania na połączenie przesiadkowe - s. 405

Warunki, w których oczekuje się na połączenie przesiadkowe - s. 405

Niezawodność wystąpienia przesiadki w wyznaczonym miejscu - s. 406

Informacja na temat możliwości dokonywania przesiadki - s. 406

Grupowanie linii pod kątem przesiadek na określonych ciągach komunikacyjnych, w tym obecność połączeń alternatywnych - s. 407

Celowość połączeń przesiadkowych - s. 408

Możliwość dokonywania przesiadek w obszarze węzłów przesiadkowych - s. 409

Obecność i wyposażenie węzłów przesiadkowych - s. 412

Synchronizacja linii na wspólnych odcinkach - s. 413

Schematy synchronizacyjne dla sieci komunikacyjnej - s. 419

Rodzaje raportów związanych z rozkładami jazdy - s. 427

Formy wykorzystania rozkładu jazdy - s. 437

Wykorzystanie rozkładu jazdy u przewoźnika - s. 437

Kalendarz powszechny a komunikacyjny - s. 437

Plan pracy przewozowej - s. 441

Budowa planu zatrudnienia w oparciu o podział służb - s. 447

Wyznaczenie planu urlopowego w grupie kierowców prowadzących pojazdy - s. 450

Okresy rozliczeniowe pracy kierowców prowadzących pojazdy - s. 455

Publikacja rozkładu jazdy dla pasażerów - s. 457

Statyczne formy prezentowania rozkładów jazdy - s. 457

Dynamiczne systemy prezentacji rozkładów jazdy - s. 461

Zastosowanie rozkładów jazdy - s. 462

Rozkład jazdy jako oferta przewozowa - s. 462

Rozkład jazdy jako załącznik do uzyskania prawa do wykonywania komunikacji publicznej - s. 462

Rozkład jazdy jako dokument kontroli - s. 464

ROZDZIAŁ V - EWALUACJA ROZKŁADÓW JAZDY AUTOBUSÓW - s. 468

ROZDZIAŁ VI - ZADANIA I ĆWICZENIA - s. 471

MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE - s. 477